Η ακεραιότητα του αθλητισμού σε κίνδυνο!
Στην εποχή της ψηφιακής επανάστασης, όλα γίνονται πιο γρήγορα και πιο εύκολα. Μια κίνηση με το δάχτυλο μας, δίνει πρόσβαση σε πληροφορίες, ψυχαγωγία και αγαθά. Μέσα σε αυτή την νέα πραγματικότητα, το online στοίχημα έχει εδραιωθεί ως μια από τις πιο δημοφιλείς και αμφιλεγόμενες δραστηριότητες.
Ενώ προσφέρει άνεση και συναρπαστικές εμπειρίες σε εκατομμύρια φιλάθλους, ταυτόχρονα δημιουργεί έναν σκιερό κόσμο, που απειλεί την ίδια την καρδιά του αθλητισμού, την ακεραιότητα. Η εύκολη πρόσβαση σε οποιαδήποτε από τις online στοιχηματικές εταιρίες στην Ελλάδα, τα τεράστια χρηματικά ποσά και η δυνατότητα για στιγμιαία συναλλαγή δημιουργούν ένα επικίνδυνο μείγμα που προκαλεί ανησυχία σε οργανισμούς, αθλητές και φιλάθλους ανά τον πλανήτη.
Η εκρηκτική άνοδος του online στοιχήματος
Για να κατανοήσουμε το πρόβλημα, πρέπει πρώτα να δούμε το μέγεθος του φαινομένου. Το διαδικτυακό στοίχημα δεν είναι απλά μια τάση, είναι μια βιομηχανία που αναπτύσσεται με εκρηκτικούς ρυθμούς. Στην Ελλάδα, τα νούμερα είναι πραγματικά μεγάλα.
Το 2024 τα χρήματα από τα στοιχήματα έφτασαν τα 15,6 δισεκατομμύρια ευρώ. Αυτό είναι ένα τεράστιο ποσό. Οι εταιρείες στοιχημάτων είχαν κέρδη σχεδόν 2,9 δισεκατομμύρια ευρώ και από αυτά τα κέρδη, το κράτος πήρε πάνω από 1 δισεκατομμύριο ευρώ, σε φόρους.
Πού οφείλεται αυτή η “έκρηξη”; Η ευκολία των κινητών είναι ένας βασικός λόγος. Το να ποντάρεις από μια εφαρμογή στο κινητό σου είναι πανεύκολο και γίνεται αμέσως, οποιαδήποτε ώρα και όπου θέλεις, οπότε πολύς κόσμος το κάνει.
Τα μεγάλα αθλητικά γεγονότα είναι ένας ακόμη λόγος. Π.χ., το Παγκόσμιο Κύπελλο ή οι Ολυμπιακοί Αγώνες κεντρίζουν το ενδιαφέρον και ωθούν περισσότερους ανθρώπους να ποντάρουν.
Υπάρχουν βέβαια και πολλές μεγάλες εταιρίες, οι οποίες γίνονται ακόμη μεγαλύτερες (π.χ. αγοράζουν μικρότερες) και προωθούν τα προϊόντα τους σε όλο τον κόσμο.
Ο κίνδυνος της διαφθοράς
Ο μεγαλύτερος κίνδυνος που παραμονεύει είναι η καταστροφή της αξίας του αθλητικού αγώνα. Όταν το κέρδος γίνεται πιο σημαντικό από το αγωνιστικό πνεύμα, ανοίγεται η πόρτα για τη διαφθορά.
Η πρακτική των “στημένων” αγώνων δεν είναι καινούργια, αλλά το ψηφιακό στοίχημα την έχει μεταμορφώσει. Οι παίκτες μπορεί πλέον να επηρεάσουν συγκεκριμένα γεγονότα σε ένα παιχνίδι με τρόπους που είναι δύσκολο να ανιχνευτούν, αλλά είναι πολύ κερδοφόροι για όσους τα στοιχηματίσουν με βάση εσωτερικές πληροφορίες.
Πώς γίνεται αυτό; Φανταστείτε έναν ποδοσφαιριστή που μπορεί να δεχτεί να μην σκοράρει, έναν παίκτη του τένις να δεχτεί να χάσει ένα συγκεκριμένο σετ ή έναν οδηγό της Φόρμουλα 1 να δεχτεί να καθυστερήσει σε έναν αγώνα.
Στο παρελθόν, τέτοια σενάρια απαιτούσαν πολύπλοκες συμφωνίες. Σήμερα, η γρήγορη και μερικές φορές ανώνυμη φύση των online πλατφορμών διευκολύνει αυτές τις παράνομες συναλλαγές. Η ανησυχία αυτή είναι τόσο μεγάλη που χώρες και αθλητικοί φορείς κινούνται, για να αντιμετωπίσουν το πρόβλημα.
Ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι αυτό της Βραζιλίας, μιας χώρας με τεράστια αθλητική παράδοση, που νομιμοποίησε πρόσφατα την αγορά στοιχημάτων. Το Υπουργείο Αθλητισμού της Βραζιλίας έκανε συμφωνία με πολυεθνική εταιρεία ανάλυσης αθλητικών δεδομένων και στόχος αυτής της συνεργασίας είναι η προστασία της online αθλητικής στοιχηματικής αγοράς της χώρας, από απάτη και στημένους αγώνες. Χρησιμοποιώντας τεχνολογία αιχμής θα μπορεί η εταιρεία αυτή να παρακολουθεί τα στοιχήματα και συγκεκριμένα να αναλύει τεράστιες ποσότητες δεδομένων, ώστε να εντοπίζει ύποπτες στοιχηματικές κινήσεις.
Η διαφθορά είναι ένα σκιάχτρο, που η βιομηχανία των online στοιχημάτων και οι αρχές προσπαθούν να αντιμετωπίσουν μέσω αυστηρών κανονισμών, διαφάνειας και συνεργασίας. Η αποτελεσματική καταπολέμηση της διαφθοράς χρειάζεται συνεχή παρακολούθηση και διεθνή συνεργασία.
Στην περίπτωση της Ελλάδας, κυβέρνηση και ρυθμιστικοί φορείς, όπως η Ελληνική Επιτροπή Εποπτείας και Ελέγχου Παιγνίων (ΕΕΕΠ), εργάζονται συνεχώς για την στήριξη του νομικού πλαισίου και των ελέγχων.
Οι κύριοι τομείς, στους οποίους εστιάζουν αφορούν στη νομιμοποίηση εσόδων από παράνομες δραστηριότητες, καθώς δύσκολα ανιχνεύονται παράνομες ροές χρημάτων, εστιάζουν στον αθλητισμό και τον κίνδυνο δωροδοκίας αθλητών ή διαιτητών για τη χειραγώγηση αποτελεσμάτων, αλλά και στην αθέμιτη διαφήμιση και την εκμετάλλευση ευάλωτων ομάδων. Γίνονται προσπάθειες για την προστασία των ανηλίκων και άλλων ευάλωτων ομάδων.
Προστατεύοντας το άθλημα, μια συλλογική ευθύνη
Τι μπορούμε να κάνουμε για να προστατέψουμε τα αθλήματα από τη διαφθορά; Θα πρέπει, όπως ήδη είπαμε, το κράτος, οι αθλητικοί φορείς και οι εταιρείες στοιχημάτων να συνεργάζονται στενά. Να χρησιμοποιούν έξυπνα συστήματα υπολογιστών και ΑΙ – ειδικά αφού ούτως ή άλλως η τεχνητή νοημοσύνη αλλάζει τα πάντα στο στοίχημα- που να μπορούν να βλέπουν αμέσως αν γίνεται κάτι ύποπτο (π.χ. ασυνήθιστα πολλά στοιχήματα, απρόσμενα αποτελέσματα).
Θα πρέπει όμως να υπάρχουν και βαριές ποινές για όσους πιάνονται να στήνουν αγώνες, αλλά και να εκπαιδεύονται οι αθλητές. Πολλοί νέοι αθλητές δεν ξέρουν πώς λειτουργούν οι παγίδες. Πρέπει να μαθαίνουν από νωρίς, πώς μπορεί κάποιος να τους πλησιάσει για να στήσει ένα παιχνίδι. Πώς να το αναγνωρίσουν και σε ποιον να μιλήσουν αν δουν κάτι ύποπτο, χωρίς φόβο. Έτσι, οι ίδιοι οι αθλητές γίνονται το πρώτο αμυντικό τείχος.
Να εφαρμόζουν οι ίδιες οι εταιρείες στοιχημάτων αυστηρά πρωτόκολλα και να δείχνουν υπευθυνότητα. Αν δουν κάτι παράξενο, να το αναφέρουν στις αρχές. Η διαφάνεια στις δραστηριότητές τους είναι το κλειδί.
Και φυσικά να ενημερώνονται οι φίλαθλοι. Κι εμείς οι φίλαθλοι έχουμε δύναμη! Κάθε φορά που ποντάρουμε, είναι σαν να ψηφίζουμε για το τί αθλητισμό θέλουμε! Η λύση είναι ο καθένας να κάνει αυτό που πρέπει από τη μεριά του.
Ο αθλητής να είναι προσεκτικός, η εταιρεία έντιμη, το κράτος δραστήριο και ο φίλαθλος πληροφορημένος. Μόνο έτσι ο αθλητισμός θα παραμείνει δίκαιος και καθαρός.
Γιατί, το online στοίχημα έχει έρθει για να μείνει. Προσφέρει άνεση, ψυχαγωγία και μια νέα διάσταση στη θεώρηση των αθλητικών γεγονότων. Ωστόσο, η ανεξέλεγκτη ανάπτυξή του αποτελεί σημαντική απειλή για την ακεραιότητα του αθλητισμού. Ο φόβος της διαφθοράς, των στημένων αγώνων και της καταστροφής της αθλητικής αξίας είναι πραγματικός και παγκόσμιος. Η προστασία του αθλητισμού δεν είναι υπόθεση μόνο των αθλητών ή των ρυθμιστών. Είναι συλλογική ευθύνη που αφορά φιλάθλους, εταιρείες και κράτη. Μόνο μέσα από τη συνεργασία, τη διαφάνεια και τη δέσμευση για τη διατήρηση των αθλητικών αξιών μπορούμε να διασφαλίσουμε ότι το πνεύμα του δίκαιου αγώνα θα παραμείνει, πάνω από όλα.
Το στοίχημα είναι ένα παιχνίδι για διασκέδαση, όχι ένας τρόπος να βγάλεις λεφτά ή να ξεφύγεις από τα προβλήματα. Όταν παίζεις υπεύθυνα, προστατεύεις πρώτα απ’ όλα τον εαυτό σου. Η ευθύνη είναι δική μας να παίζουμε με σκέψη, ώστε να μείνει ένα ασφαλές παιχνίδι και να μην γίνει ένας λόγος για προβλήματα.